Dakshinamurthy Stotram Lyrics ( दक्षिणामूर्ति स्तोत्रम् )
शान्तिपाठः
ॐ यो ब्रह्माणं विदधाति पूर्वं,
यो वै वेदांश्च प्रहिणोति तस्मै ।
तं ह देवमात्मबुद्धिप्रकाशं,
मुमुक्षुर्वै शरणमहं प्रपद्ये ॥
ध्यानम्
ॐ मौनव्याख्या प्रकटित परब्रह्मतत्त्वं युवानं,
वर्षिष्ठान्ते वसदृषिगणैरावृतं ब्रह्मनिष्ठैः ।
आचार्येन्द्रं करकलित चिन्मुद्रमानन्दमूर्तिं,
स्वात्मारामं मुदितवदनं दक्षिणामूर्तिमीडे ॥ 1 ॥
वटविटपिसमीपेभूमिभागे निषण्णं,
सकलमुनिजनानां ज्ञानदातारमारात् ।
त्रिभुवनगुरुमीशं दक्षिणामूर्तिदेवं,
जननमरणदुःखच्छेददक्षं नमामि ॥ 2 ॥
चित्रं वटतरोर्मूले वृद्धाः शिष्या गुरुर्युवा ।
गुरोस्तु मौनं व्याख्यानं शिष्यास्तुच्छिन्नसंशयाः ॥ 3 ॥
निधये सर्वविद्यानां भिषजे भवरोगिणाम् ।
गुरवे सर्वलोकानां दक्षिणामूर्तये नमः ॥ 4 ॥
ॐ नमः प्रणवार्थाय शुद्धज्ञानैकमूर्तये ।
निर्मलाय प्रशान्ताय दक्षिणामूर्तये नमः ॥ 5 ॥
चिद्घनाय महेशाय वटमूलनिवासिने ।
सच्चिदानन्दरूपाय दक्षिणामूर्तये नमः ॥ 6 ॥
ईश्वरो गुरुरात्मेति मूर्तिभेदविभागिने ।
व्योमवद्व्याप्तदेहाय दक्षिणामूर्तये नमः ॥ 7 ॥
अङ्गुष्ठतर्जनी योगमुद्रा व्याजेनयोगिनाम् ।
शृत्यर्थं ब्रह्मजीवैक्यं दर्शयन्योगता शिवः ॥ 8 ॥
ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥
स्तोत्रम्
विश्वं दर्पण-दृश्यमान-नगरी तुल्यं निजान्तर्गतं,
पश्यन्नात्मनि मायया बहिरिवोद्भूतं यथा निद्रया ।
यस्साक्षात्कुरुते प्रभोधसमये स्वात्मानमे वाद्वयं,
तस्मै श्रीगुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 1 ॥
बीजस्यान्तरि-वाङ्कुरो जगदितं प्राङ्निर्विकल्पं पुनः,
मायाकल्पित देशकालकलना वैचित्र्यचित्रीकृतम् ।
मायावीव विजृम्भयत्यपि महायोगीव यः स्वेच्छया,
तस्मै श्रीगुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 2 ॥
यस्यैव स्फुरणं सदात्मकमसत्कल्पार्थकं भासते,
साक्षात्तत्वमसीति वेदवचसा यो बोधयत्याश्रितान् ।
यस्साक्षात्करणाद्भवेन्न पुरनावृत्तिर्भवाम्भोनिधौ,
तस्मै श्रीगुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 3 ॥
नानाच्छिद्र घटोदर स्थित महादीप प्रभाभास्वरं,
ज्ञानं यस्य तु चक्षुरादिकरण द्वारा बहिः स्पन्दते ।
जानामीति तमेव भान्तमनुभात्येतत्समस्तं जगत्,
तस्मै श्री गुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 4 ॥
देहं प्राणमपीन्द्रियाण्यपि चलां बुद्धिं च शून्यं विदुः,
स्त्री बालान्ध जडोपमास्त्वहमिति भ्रान्ताभृशं वादिनः ।
मायाशक्ति विलासकल्पित महाव्यामोह संहारिणे,
तस्मै श्री गुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 5 ॥
राहुग्रस्त दिवाकरेन्दु सदृशो माया समाच्छादनात्,
सन्मात्रः करणोप संहरणतो योऽभूत्सुषुप्तः पुमान् ।
प्रागस्वाप्समिति प्रभोदसमये यः प्रत्यभिज्ञायते,
तस्मै श्री गुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 6 ॥
बाल्यादिष्वपि जाग्रदादिषु तथा सर्वास्ववस्थास्वपि,
व्यावृत्ता स्वनु वर्तमान महमित्यन्तः स्फुरन्तं सदा ।
स्वात्मानं प्रकटीकरोति भजतां यो मुद्रया भद्रया,
तस्मै श्री गुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 7 ॥
विश्वं पश्यति कार्यकारणतया स्वस्वामिसम्बन्धतः,
शिष्यचार्यतया तथैव पितृ पुत्राद्यात्मना भेदतः ।
स्वप्ने जाग्रति वा य एष पुरुषो माया परिभ्रामितः,
तस्मै श्री गुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 8 ॥
भूरम्भांस्यनलोऽनिलोम्बर महर्नाथो हिमांशुः पुमान्,
इत्याभाति चराचरात्मकमिदं यस्यैव मूर्त्यष्टकम् ।
नान्यत्किञ्चन विद्यते विमृशतां यस्मात्परस्माद्विभो,
तस्मै श्री गुरुमूर्तये नम इदं श्री दक्षिणामूर्तये ॥ 9 ॥
सर्वात्मत्वमिति स्फुटीकृतमिदं यस्मादमुष्मिन् स्तवे,
तेनास्व श्रवणात्तदर्थ मननाद्ध्यानाच्च सङ्कीर्तनात् ।
सर्वात्मत्व महाविभूतिसहितं स्यादीश्वरत्वं स्वतः,
सिद्ध्येत्तत्पुनरष्टधा परिणतं चैश्वर्य-मव्याहतम् ॥ 10 ॥
Dakshinamurthy Stotram In English
Shanti Path:
Om Yo Brahmaṇaṁ Vidadhāti Pūrvaṁ,
Yo Vai Vedāṁśca Prahiṇoti Tasmai ।
Taṁ Ha Devamātmabuddhiprakāśaṁ,
Mumukṣurvai Śaraṇam Ahaṁ Prapadye ॥
Dhyaanam:
Om Maunavyākhyā Prakaṭita Parabrahmatattvaṁ Yuvānaṁ,
Varṣiṣṭhānte Vasadṛṣi-Gaṇairāvṛtaṁ Brahmaniṣṭhaiḥ ।
Ācāryendraṁ Karakalita Chinmudramānandamūrtiṁ,
Svātmārāmaṁ Muditavadanaṁ Dakṣiṇāmūrtimīḍe ॥ 1 ॥
Vaṭaviṭapisamīpebhūmibhāge Niṣhaṇṇaṁ,
Sakalamunijanānāṁ Jñānadātāramārāt ।
Tribhuvanagurumīśhaṁ Dakṣiṇāmūrtidevaṁ,
Jananamarṇaduḥkhachchedadakṣaṁ Namāmi ॥ 2 ॥
Citraṁ Vaṭatarormūle Vṛddhāḥ Śiṣyā Guru-Yuvā ।
Gurostu Maunaṁ Vyākhyānaṁ Śiṣyāstu Cchinnasaṁśayāḥ ॥ 3 ॥
Nidhaye Sarvavidyānāṁ Bhiṣhaje Bhavarogiṇām ।
Gurave Sarvalokānāṁ Dakṣiṇāmūrtaye Namaḥ ॥ 4 ॥
Om Namaḥ Praṇavārthāya Śuddhajñānaikamūrtaye ।
Nirmalāya Prashāntāya Dakṣiṇāmūrtaye Namaḥ ॥ 5 ॥
Cidghanāya Maheśāya Vaṭamūlanivāsine ।
Sacchidānandarūpāya Dakṣiṇāmūrtaye Namaḥ ॥ 6 ॥
Īśvaro Gururātmeti Mūrtibhedavibhāgine ।
Vyomavadvyāptadehāya Dakṣiṇāmūrtaye Namaḥ ॥ 7 ॥
Aṅguṣṭhatarjani Yoga Mudrā Vyājena Yoginām ।
Śṛtyarthaṁ Brahmajīvaikyaṁ Darśayan Yogatā Śivaḥ ॥ 8 ॥
Om Śāntiḥ Śāntiḥ Śāntiḥ ॥
Stotram:
Vishvam Darpan-Drishyamāna-Nagari Tulyam Nijāntargatam,
Pashyannātmani Māyayā Bahirivodbhūtam Yathā Nidrayā ।
Yassākṣhātkurate Prabhoḍhasamaye Svātmānamevādvayaṁ,
Tasmai Śrīgurumūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 1 ॥
Bījasyāntari-Vāṅkuro Jagaditaṁ Prāṅnirvikalpaṁ Punaḥ,
Māyākalpita Deśakālakalanā Vaichitryachitrīkṛitam ।
Māyāvīva Vijṛmbhayatyapi Mahāyogīva Yaḥ Svechchayā,
Tasmai Śrīgurumūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 2 ॥
Yasyaiva Sphuraṇaṁ Sadātmakam Asatkālpārthakaṁ Bhāsate,
Sākṣhāttattvamasiiti Vedavacasā Yo Bodhayatyāśhritān ।
Yassākṣhātkaraṇādbhavenna Puranāvṛittirbhavāmbhonidhau,
Tasmai Śrīgurumūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 3 ॥
Nānāchchhidra Ghaṭodara Sthita Mahādīpa Prabhābhāsvaram,
Jñānaṁ Yasya Tu Chakṣhurādikaraṇa Dvārā Bahiḥ Spandate ।
Jānāmīti Tameva Bhāntamanubhātyetat Samastam Jagat,
Tasmai Śrī Guru-Mūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 4 ॥
Dehaṁ Prāṇamapīndriyāṇyapi Chalāṁ Buddhiṁ Cha Śhūnyaṁ Viduḥ,
Strī Bālāndha Jadopamāstvahamiti Bhrāntābhṛiśhaṁ Vādinaḥ ।
Māyāśakti Vilāsakalpita Mahāvyāmo Ha Saṁhāriṇe,
Tasmai Śrī Guru-Mūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 5 ॥
Rāhugrasta Divākareṇdusadṛiśho Māyā Samāchchhādanāt,
Sanmātraḥ Karaṇopasaṅharato Yo’bhūtsuṣhuptaḥ Pumān ।
Prāgasvāpsamiti Prabhoḍasamaye Yaḥ Pratyabhijñāyate,
Tasmai Śrī Guru-Mūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 6 ॥
Bālyādiṣhvapi Jāgradādiṣhu Tathā Sarvāsvavasthāsvapi,
Vyāvṛittā Svanu Vartamāna Mahamiti Bhrāntānāncha Śrutān ।
Svātmānaṁ Prakaṭīkṛoti Bhajatāṁ Yo Mudrayā Bhadrāyā,
Tasmai Śrī Guru-Mūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 7 ॥
Viśvaṁ Paśyati Kāryakāraṇatayā Svasvāmisambandhataḥ,
Śiṣhyāchāryatayā Tathāiva Pitṛputrādyātmanā Bhedataḥ ।
Svapne Jāgrati Vā Ya Eṣha Puruṣho Māyā Paribhramitaḥ,
Tasmai Śrī Guru-Mūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 8 ॥
Bhūrāmbhāṁsyanalo’naloṁbara Maharnātho Himāṁśuḥ Pumān,
Ityābhāti Charācharātmakamidaṁ Yasyaiva Mūrtyaṣṭakam ।
Nānyatkīṅchana Vidyate Vimṛiśhatāṁ Yasmātparasmādvibho,
Tasmai Śrī Guru-Mūrtaye Nama Idaṁ Śrī Dakṣiṇāmūrtaye ॥ 9 ॥
Sarvātmatvamiti Sphuṭīkṛitamidaṁ Yasmādamuṣhmin Stave,
Tenāsava Śravaṇāttadarthamananāddhyānācca Saṅkīrtanāt ।
Sarvātma Tva Mahāvibhūtisahitaṁ Syādīśvāratvaṁ Svataḥ,
Siddhyettatpunaraṣṭadhā Pariṇataṁ Chaishvaryamavyāhatam ॥ 10 ॥